Wat heeft de rechter precies gezegd in de uitspraak over een B-donor voor 1 juni 2004?
De rechtszaak ging over de situatie dat de moeder en de donor met de kliniek hadden afgesproken dat de persoonsgegevens van de betreffende donor later aan het donorkind verstrekt konden worden (ook wel B-donorschap genoemd).
Volgens de Wdkb mag Sdkb bij zwangerschappen die vóór 1 juni 2004 tot stand zijn gebracht alleen persoonsgegevens verstrekken als de donor daarmee instemt. Dat staat in artikel 12 van de Wdkb (de zogenaamde overgangsregeling). Als een donor Sdkb geen toestemming geeft om de gegevens te verstrekken, mag Sdkb de persoonsgegevens niet aan het donorkind geven. Ook niet als sprake is van een B-donor.
De rechtbank heeft nu gezegd dat het anders moet. Hij wijst daarbij op artikel 8 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) en artikel 7 van het Verdrag inzake de rechten van het kind (IVRK). Die artikelen, die gaan over het recht om te weten van wie je afstamt, zijn voor de rechter “een ieder verbindend”. Dat wil zeggen dat wanneer een artikel in een Nederlandse wet in strijd is met een artikel uit een internationaal verdrag (zoals het EVRM of de IVRK), het Nederlandse artikel niet uitgevoerd mag worden.
De rechtbank oordeelde dat in de situatie dat de kliniek B-donorschap heeft afgesproken, de overgangsregeling van artikel 12 van de Wdkb (dat de gegevens alleen verstrekt worden als de donor toestemming geeft) in strijd is met artikel 8 van het EVRM en artikel 7 van het IVRK. De overgangsregeling van artikel 12 van de Wdkb mag daarom hier niet toegepast worden. In plaats daarvan moet de aanvraag beoordeeld worden volgens artikel 3 van de Wdkb. In dit wetsartikel staat dat de persoonsidentificerende gegevens van de donor aan het donorkind verstrekt worden, behalve als de donor zwaarwegende belangen heeft die daaraan in de weg staan.
Het ministerie van VWS is bezig met het aanpassen van de Wdkb, zodat de aanvragen van andere donorkinderen met een B-donor net zo uitgevoerd kunnen worden als de rechter in de uitspraak aangeeft. Na de wetswijziging heeft Sdkb de mogelijkheid om aanvragen van donorkinderen met een B-donor, die in het verleden op grond van artikel 12 van de Wdkb zijn afgewezen, opnieuw in behandeling te nemen en te beoordelen volgens artikel 3 van de Wdkb.